de functie maakt jou niet, maar jij maakt wel de functie
Van systeem naar ik
Podcastserie
In deze serie voeren we gesprekken met bestuurders en topambtenaren die werken in de publieke sector en worstelen met het systeem dat steeds knellender lijkt te worden. Hoe brengen zij verandering teweeg? Hoe zorgen zij ervoor dat de mensen om wie het gaat leidend zijn in plaats van het systeem en alle bijbehorende (verantwoordings)regels? En wat is eigenlijk hun eigen unieke talent?
#12 Hans Schoo, bestuurder Rijnstate Ziekenhuis
Hij is een man bij wie het glas altijd half vol is. En dat helpt wanneer je in coronatijd ziekenhuisbestuurder bent. Het talent van Hans Schoo om zijn mensen telkens weer te motiveren om er te zijn voor de patiënten is dan ook zeer behulpzaam.
#11 Alexander Pechtold, directeur CBR
Het is een zeldzaamheid; oud politici die leiding gaan geven aan een uitvoeringsorganisatie. Alexander Pechtold doet als directeur van het CBR wél. Hoewel hij liever spreekt van een publieke dienstverlener..
#10 Leonard Geluk, directeur Vereniging Nederlandse Gemeenten
De laatste podcastgast vóór de zomer is een gesprek met Leonard Geluk. Een man die als oud-wethouder van Rotterdam de verbinding kan maken tussen ‘het beleid’ en de weerbarstige dagelijkse praktijk van de uitvoering. Sinds 2020 komt hij als directeur van de VNG op voor de belangen van alle gemeenten in Nederland. En dat doet hij vol vuur.
#9 Rianne Letschert, Maastricht University en Vinod Subramaniam, VU-A’dam
Wat een inspirerend gesprek met twee mensen die hun bijzondere functie van Rector Magnificus gebruiken om een beweging in gang te zetten die de academische wereld wezenlijk verandert
#8 Erik Gerritsen, SG van het ministerie van VWS
Een topambtenaar die veel in Den Haag heeft gewerkt, maar óók daarbuiten. Als gemeentesecretaris en later bestuursvoorzitter van Bureau Jeugdzorg in Amsterdam.
Luisteren naar de mensen die -onbedoeld- getroffen zijn door overheidsoptredens is in zijn ogen cruciaal om de scheiding tussen beleid en uitvoering te doorbreken.
#7 Angeline van Dijk, directeur-hoofdinspecteur Agentschap Telecom
Luister deze keer naar topvrouw Angeline van Dijk. Ze geeft leiding aan het Agentschap Telecom en werkte eerder onder andere bij de Dienst Justitiële Inrichtingen. Als het nodig is spreekt ze politiek bestuurders tegen. Ze zoekt graag de grenzen van het systeem op en ze onderschrijft onze stelling dat het juist professioneel is om je eigen gevoel in te brengen.
#6 Peter Borgdorff, tot voor kort directeur Pensioenfonds Zorg en Welzijn
Peter Borgdorff, tot voor kort verantwoordelijk voor het pensioen van miljoenen mensen, pleit in deze aflevering voor het telkens weer vertellen van het eerlijke verhaal. In zalen, maar ook in de media. Omdat het vertrouwen van mensen in het systeem, begint bij het vertrouwen in de mensen die het doen.
#5 Mohamed El Achkar, lid Raad van Bestuur van Woonstad Rotterdam
Hij begon zijn carrière in het bedrijfsleven maar maakte bewust de overstap naar de publieke sector; ondermeer als topambtenaar bij de gemeente Den Haag. Sinds eind 2019 geeft hij in Rotterdam samen met zijn collega Maria Molenaar leiding aan één van de grootste woningcorporaties van het land. Tijdens onze ontmoeting komt een zeer betrokken bestuurder naar voren die graag de tijd neemt voor het goede gesprek. En de wet-en regelgeving ondergeschikt maakt aan het uiteindelijke
doel.
#4 Gerrit van der Burg, voorzitter van het College van Procureurs-Generaal
Middenin de tweede coronagolf bezoeken we in hartje Rotterdam deze hoogste baas van het Openbaar Ministerie. Een nuchtere man die houdt van rust, reinheid en regelmaat. We zijn benieuwd hoe hij zijn eigen koers behoudt in een organisatie die vrijwel dagelijks in het brandpunt van de aandacht staat.
#3 Jan van den Bos, Inspecteur-Generaal van de Inspectie Leefomgeving en Transport
Een Inspecteur-Generaal van duizend inspecteurs die toezien op de naleving van de regels, en vrijwel onmiddellijk na het indrukken van onze opnameknop met deze intrigerende uitspraak komt: ‘Ik ben niet geïnteresseerd in of het verboden is, maar of het schadelijk is.’ Een boeiend gesprek dus over handhaving in een complexe wereld, maar ook over gedrevenheid en talent.
#2 Marjan Hammersma, Secretaris-Generaal Ministerie van OCW
Hoe volg je je eigen kompas als je voor een besluit staat dat heel Nederland raakt; de schoolexamens wel of niet door laten gaan? In deze aflevering kijkt de hoogste baas van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap terug op de dilemma’s en de impact van de eerste coronacrisis op haar en het ministerie. En spreken we over haar stijl van leiding geven en de rol van ambtenaren in politiek woelige tijden.
#1 Dick Veluwenkamp, bestuurder van GGZ-instelling Arkin
Voor deze allereerste aflevering reizen we middenin de eerste coronagolf af naar Amsterdam voor een ontmoeting met deze zeer gedreven man. Inmiddels is hij voorzitter van Arkin, één van de grootste GGZ-instellingen van Nederland. Tijdens de opname is hij lid van het Algemeen Bestuur Onder zijn leiding en op geheel eigen wijze weet hij de regeldruk in zijn organisatie met bijna een uur per dag per medewerker terug te brengen.
Motivatie
‘Ons land is één van de best georganiseerde landen ter wereld. Maar dat heeft een keerzij. Of het nou gaat om de zorg, het onderwijs, de sociale zekerheid, de pensioenwereld of de financiële wereld: op al die plekken zijn zulke complexe systemen ontstaan – een continue stapeling van vernieuwingen, aanpassingen, verbeteringen – dat de oorspronkelijke bedoeling van deze organisaties steeds meer uit zicht is geraakt. De energie en inzet gaan niet meer als eerste naar de patiënt, de leerling, de oudere, de pensioengerechtigde of de klant, maar worden – vaak onbewust- gericht op de instandhouding van het systeem, het beschermen van de eigen organisatie en het zo risicoloos mogelijk laten functioneren van het geheel.
Daar verandering in brengen is geen gemakkelijke opgave, maar ik geloof dat het kan. De sleutel ligt in handen van de mensen die er werken: zij kunnen het tij keren. Niet door het systeem aan te passen maar door zich bewust te worden van hun eigen vermogen om verandering te brengen. Dat vraagt een manier van werken waarbij de grenzen tussen ‘professioneel’ en ‘persoonlijk’ verdwijnen. De 21e eeuw vraagt leiders die zich zichzelf kennen. Die weten waar hun kracht ligt, wat hun talent is en zich bewust zijn van de werkelijke motieven op basis waarvan ze hun besluiten nemen. ‘
In deze podcastserie spreken we bestuurders en topambtenaren in de publieke sector over het teweegbrengen van verandering in een systeem dat knelt. Dat doe ik samen met Kees Gabriëls en Marleen Scheurkogel. We kennen elkaar van de Pulsaropleiding: en driejarige opleiding die ons scherp bewust heeft gemaakt van de kracht van ieder individu om werkelijk verandering teweeg te brengen. Kees hoor je telkens in het tweede deel van het interview, waarin hij onze hoofdpersoon zijn of haar talent laat benoemen. Marleen is ‘de stem’ en zorgt daarnaast voor alle techniek.
Hou mij op de hoogte van nieuwe podcast-afleveringen
De podcastmakers
Toen ik in 2005 stopte als radiomaker kon ik niet bevroeden dat ik in 2020 toch weer de microfoon zou grijpen voor een fenomeen dat destijds niet bestond; de podcast! Het is een serie geworden die heel erg past in de missie van Mediavrouw ; een diep gevoelde noodzaak en wens om in alles wat we doen bij te dragen aan een menselijke overheid.
Het idee komt overigens van mijn studiegenoot Kees Gabriëls. Hij en ik kennen elkaar van Pulsar; een driejarige opleiding die ons scherp bewust heeft gemaakt van de kracht van ieder individu om werkelijk verandering teweeg te brengen. Een plek waar we geleerd hebben dat ‘ik’ het vertrekpunt ben. En niet ‘de omstandigheden’. Of ‘het systeem’. In alle opnames worden we ondersteund door een derde studiegenoot, Marleen Scheurkogel. Zij is de verteller en samensteller van het geheel.
Eva Kuit, eigenaar van Mediavrouw, haar (media)trainingsbedrijf heeft als missie een menselijke overheid.
Talent: liefdevol ontmaskeren
Kees Gabriëls, eigenaar van Talent ON, met zijn bedrijf wil hij organisaties tot inspirerende werkplekken maken.
Talent: verhelderen
Marleen Scheurkogel, eigenaar van MC – Marleen Communicatie, persvoorlichting, communicatieadvies en presentatie.
Talent: doorgevend vertellen